Devletten Hazine Arazisi Nasıl Kiralanır? Şartları Nelerdir?

Devlet arazilerinin kiraya açılması ile birlikte vatandaşlar, kiraladıkları bu bölgelerde tarım, hayvancılık gibi faaliyetlerde bulunmaya ve bir yandan kendileri kazanırken bir yandan da devlete ek gelir sağlamaya başladılar. Öte yandan devletten milli emlak kiralama işlemleri yalnızca tarım ve hayvancılık için yapılmaz. Aynı zamanda aşağıda belirtilen alanların da kiralanması mümkündür:

• Milli Eğitim Bakanlığı için tahsis edilmiş ve bakanlığa bağlı olarak faaliyet gösteren okul ve kurumlarda yer alan kantin, salon, açık alan ve benzeri yerler
• Yüksek Öğretim Kurumlarına tahsis edilen taşınmazlar
• Balıkçı barınakları
• Kültür ve Turizm Bakanlığına tahsis edilmiş olup döner sermaye hizmetlerinde kullanılan taşınmazlar
• Kıyı Kanunu kapsamına giren alanlar
• Hazinenin el birliği ya da paylı mülkiyetinde yer alan taşınmazlar

Bu alanların kiralanması için belirli şartların yerine getirilmesi ve bazı adımların atılması gerekir.

Tarım İçin Devlet Arazisi Kiralama Şartları Nelerdir?

Devletten tarım arazisi kiralamak, bir süre önce atılan adımlarla mümkün hale geldi. Ekim gücünün verimine yönelik yapılan çalışmalar ile bazı hazine arazilerinin tarım amaçlı kiralanması uygun görüldü. Bu alanların vatandaşlar tarafından kiralanabilmesi için de bazı koşullar belirlendi.

Devletten tarım amaçlı hazine arazilerini kiralamak için;

• Kiracının T.C. vatandaşı olması,
• Çiftçi olması,
• Aile başkanı olması,
• Topraksız olması ya da yeteri kadar toprağa sahip olmaması
• En az üç seneden beri ikamet adresinin bir köyde ya da beldede kayıtlı olması gerekir.

Yeni çıkartılan 2510 sayılı İskan Kanunu ile birlikte yapılan değişiklikler neticesinde tarımsal yerleşim hayatına tabi olan vatandaşlar için yukarıda bahsedilen üç sene şartı artık aranmamaktadır.

Aynı arazi için birden fazla vatandaşın başvuruda bulunması halinde ise bazı detaylara bakılarak önceliğin kimde olduğu belirlenir. Aynı toprağa başvuran kişiler arasından;

• Aile fertlerinden hiçbiri toprak sahibi olmayanlara,
• Kendine ait hiç toprağı olmayanlara,
• Tarım işçiliği ya da ortakçılık yapanlara,
• En az üç senedir kiracı olanlara öncelik tanınır.

Tarım Arazisini Kiralamak İçin Başvuru İşlemleri Nelerdir?

Devlet bünyesindeki hazine arazilerini kiralamak isteyen kişiler ilk olarak arazinin yer aldığı bölgedeki Mal Müdürlüklerine ya da Defterdarlıklara giderek başvuru yapmalıdır. Başvuru sahipleri bu kurumlardan “tarım arazisini kiralama talep formu” temin etmeli ve formu doldurmalıdır.

Vatandaşlar Mal Müdürlüğü ya da Defterdarlıktan temin ettikleri başvuru formunu eksiksiz olarak doldurduktan sonra onaylatma işlemlerini taşınmazın yer aldığı bölgedeki muhtarlığa ve Tapu Sicil Müdürlüğüne yaptırabilirler. Bu işlemin ardından yine taşınmazın yer aldığı bölgedeki Mal Müdürlüğü ya da Defterdarlık binasına onaylı nüfus kayıt örneği ile birlikte bu belgeler teslim edilir.

Tarım arazisi talep formunu indirmek için TIKLAYINIZ!

Hayvancılık İçin Hazine Arazisi Kiralama Şartları Nelerdir?

Organize hayvancılık için devletten hazine arazilerini kiralamak mümkündür. Yatırımcıların projeye dayalı olarak organize hayvancılık faaliyeti yapmak istemeleri halinde kanatlı, küçükbaş veya büyükbaş hayvanın üretilmesi, beslenmesi, geliştirilmesi ve diğer her çeşit faaliyetler için yapılan yatırımlar kapsamında devletten arazi kiralanabilir.

Hayvancılık için devletten arazi kiralamak isteyen vatandaşlar bu araziler üzerinde projeye dayalı olarak organize hayvancılık faaliyeti yürütebilmek ve gerekli izinleri alabilmek için aşağıdaki şartları sağlamalıdır:

• Bu arazilere yapılacak yatırımın büyükbaş hayvancılıkta 200 adet, küçükbaş hayvancılıkta 1000 adet, kanatlı hayvancılık ve yumurta tavukçuluğunda 80.000, etlik piliç yetiştiriciliğinde ise 20.000 adet hayvan kapasitesinden az olmaması gerekir.
• Proje bütünlüğü kapsamında, entegre tesislerin kurulacağı alan ile bitişik ve bütünlük sağlayan alanlarda yem bitkisi yetiştiriciliğine yönelik çalışmalar yapılacaksa verilecek arazi miktarının küçükbaş hayvan için 700 metrekare, büyükbaş hayvan için 3500 metrekare, kanatlı hayvan için ek tesisler dahil hayvan başına yumurta tavukçuluğunda 0,2 metrekare, et tavukçuluğunda ise 0,1 metrekareden fazla alan düşmemesi gerekir.
• Arazi tespiti yapıldıktan sonra Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl/İlçe Müdürlüklerinden taşınmazın kullanıma uygun olduğuna dair yazı almak gerekir. Daha sonra organize hayvancılık projelerinin hazırlatılması ve projeler hazırlandıktan sonra ise illerde defterdarlığa, ilçelerde ise mal müdürlüğüne başvurulması gerekir.

Hazine Arazileri Nasıl Tespit Edilir?

Projeye uygun olduğu düşünülen hazine arazilerinin tespiti için Defterdarlıklar ve Mal Müdürlüklerine gidilip bilgi alınmalı ve hayvancılık ya da tarım yapmak amacıyla kamu arazisi kiralamada bir sakınca olup olmadığı tespit edilmelidir. Daha sonra Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl/İlçe Müdürlüklerinden söz konusu taşınmazın talep doğrultusunda kullanıma uygun olup olmadığına dair bir yazı alınması gerekir.

Diğer taraftan Çevre ve Şehircilik Bakanlığı bünyesinde faaliyet gösteren Milli Emlak Genel Müdürlüğünün internet üzerinden sağlamış olduğu servisle de bazı kiralama ilanlarına ulaşabilirsiniz. Bu sayede halihazırda kiralamak için devletin uygun gördüğü ve ilana çıkardığı yerlere ulaşmak mümkündür.

• Bu işlemi gerçekleştirmek için ilk olarak bu bölümün en altında yer alan bağlantıya tıklayıp ilgili sayfayı açın.

• Kiralama işlemi için uygun olan arazilerin yer aldığı şehirlerin turuncu renkle gösterildiği bir Türkiye haritası göreceksiniz. Bu sayfada gri renkle gösterilen bölgelerde kiralama ilanı verilmiş hazine arazisinin olmadığını anlayabilirsiniz. Dolayısıyla turuncu renkli şehirlerden birinin üstüne tıklayarak buradaki arazileri incelemeniz gerekir.

• Örneğin Ankara şehrine tıkladığınızda karşınıza çıkan iki tane ilan yukarıdaki ekran görüntüsündeki gibi sıralanacaktır. Bu ilanların üzerine tıklayıp detayları görüntüleyebilirsiniz.
• İlanlar günlük olarak değişebilir ve sayısı artıp azalabilir. Dolayısıyla hazine arazisi kiralamak isteyenlerin bu sayfayı sıklıkla takip etmesi önerilir.

• Kiralama ilan bilgileri bölümüne geldiğiniz zaman ise inceleme yaptığınız taşınmazın yer aldığı il ve ilçe bilgilerine ek olarak taşınmaz numarası, imar durumu, kiralama amacı, kira ana cinsi, hazine hissesi, taşınmazın toplam yüz ölçümü, geçici teminat bedeli, uygun toplam bedeli, ihale tarihi ve saati gibi detayları görebilirsiniz.
• Ayrıca sayfayı aşağıya kaydırdığınız zaman haritadan taşınmazın yerini inceleyebilirsiniz.

İnternet üzerinden kiralamaya uygun hazine arazisi tespit etmek için TIKLAYINIZ! 

Hazine Arazisi Kiralama Süresi Nedir?

Devletin kiralanmasına olanak tanıdığı hazine arazileri, uygun şartları yerine getiren vatandaşlar tarafından 10 yıla kadar doğrudan kiralanabilir. Kira süresi belirlenirken hak sahiplerinin talepleri dikkate alınır. Kira süresi sona erdiği zaman yükümlülüklerini yerine getirdiği tespit edilen ve talepte bulunan kiracılar için kiralama süresinin uzatılması söz konusu olabilir. 49 yıllığına kiralamak için bu tip uzatma işlemlerinden faydalanılabilir.

Orman Arazisi Nasıl Kiralanır?

Orman arazisi kiralamak için başvurulması gereken adres, ormanın bulunduğu bölgedeki Orman Bölge Müdürlükleridir. Orman arazisini kiralamak isteyen vatandaşlar, aşağıdaki evrakları talebin ekine dahil etmelidir:

• Meşcere haritası
• Koordinat özet çizelgesi
• ÇED belgesi
• Orman kadastro haritası
• 1/25000 ölçekli kroki ya da harita
• Su izinleri için gerekli belgeler
• Balık tesisi kurulacaksa 1/1000 ya da uygun ölçekli ağaç röleve planı
• Arazi orman sınırı dışında yer alıyor ise kira kontratı, gerekli izin bilgileri ve mülkiyet belgesi

Orman arazileri şu amaçlar için kiralanabilir:

• Balık üretimi için tesis kurmak
• Kömür işletmesi kurulumunda ağaç kullanacak olan ocaklara malzeme sağlamak
• Define ya da hazine araması yapmak
• Restorasyon ve arkeolojik kazı yapmak

Devlet bu kiralamalarda en fazla 4 kilometre mesafeye kadar izin verir. Balık tesisi kuracaklar için tesisle birlikte ormanın içine kuluçkahane, bakıcı kulübesi gibi yapıların inşa edilmesine de müsaade edilir.

Arazi için ilk olarak ön izin bedeli ödenir. Ayrıca orman arazisini kiralamak için kesin izin alan vatandaşların bazı bedeller ödemesi gerekir.

Kesin izin alan vatandaşların bedelini ödemekle mükellef olduğu alanlar şunlardır:

• Erozyon bedeli: Toplam proje bedelinin yüzde 2’si olarak alınır.
• Ağaçlandırma bedeli: Genel müdürlük tarafından, Asgari Ücret Tespit Komisyonunun senenin ikinci yarısı için tespit ettiği 16 yaşını dolduran işçilerin bir günlük normal çalışmaları karşılığı aldıkları asgari ücretlerin 294 gün/hektar katsayısıyla çarpımı sonucu belirlenmiş olan ağaçlandırma birim hektar bedelinin, izin alanı ile çarpımından çıkan sonuçtur.
• Orköy bedeli: Toplam proje bedelinin yüzde 3’ü alınarak uygulanır.
• Depolama bedeli: Cari yıldaki bir metrekare ağaçlandırma bedelinin, büyükşehir belediyesinde bulunan illerde dört katı, diğer şehirlerde ise üç katının toplam depolama hacmiyle çarpılması sonucu elde edilir.
• Arazi izin bedeli: İzin alanının metrekaresi, cari yıldaki ağaçlandırma birim metrekare bedeli, bu yönetmelikteki ekte yer alan izin türü katsayısı, ekolojik denge katsayısı ve il katsayısının çarpımlarından elde edilen sonuçtur.

Bir önceki yazımız olan Seyahat Acentası Bilet Satış Ofisi Nasıl Açılır? başlıklı makalemizi de okumanızı öneririz.