İSG Uzmanı Nasıl Olunur? 2020 Şartları Neler?
İş sağlığı ve güvenliği, iş yerinde bulunan makineleri ve çalışanları fiziki ortam ve çevre şartları gibi sebeplerle oluşabilecek tehlike ve risklere karşı korumayı hedef edinmiş bir alandır. İş sağlığı ve güvenliği uzmanlığı ise iş yerinde güvenliğin oluşabilmesi için, tehlikeli ve riskli durumları analiz ederek bir sorun oluşmadan önce tedbir alınmasını sağlayan meslektir. İş sağlığı ve güvenliği uzmanı; iş yerini, iş makinelerini ve çalışanları korumakla yükümlüdür.
İş sağlığı ve güvenliği uzmanlığı genel olarak A, B ve C olmak üzere 3 sınıftan oluşmaktadır. Bu belgeler risk gruplarına ve meslekte geçirilen süreye göre verilmektedir.
İçindekiler
C Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı Olmak
- C sınıfı az tehlikeli olan; yayınevleri, eczaneler, perakende satış yapan iş yerleri, satış işleri ve bankalar gibi yerleri kapsamaktadır.
- İş güvenliği uzmanlığı eğitimine yalnızca mühendisler, mimarlar, fizikçiler, kimyagerler, biyologlar ve teknik elemanlar başvurabilmektedir.
- 220 saatlik kursa katılan kişiler akabinde yapılacak sınavda başarılı olurlarsa C sınıfı iş güvenliği uzmanı olmaya hak kazanırlar.
- C sınıfı iş güvenliği uzmanının maaşı iş yerine göre değişim gösterse de ortalama 2.000-3000 TL civarındadır.
B Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı Olmak
- B sınıfı tehlikeli ve az tehlikeli olan; denizcilik, iplik ve dokuma işleri, kürk imalatı ve soğuk demircilik gibi iş yapan yerleri kapsayan sınıftır.
- Bu belge C sınıfı iş güvenliği uzmanı olup 3 yıl mesleğini yerine getirenlere verilmektedir.
- 90 saat uzaktan eğitim, 90 saat örgün eğitim ve 40 saat stajdan oluşan eğitime katılan mühendis, mimar, teknik eleman, fizikçi, kimyager ve biyologlara verilmektedir.
- B sınıfı iş güvenliği uzmanlığı belgesine sahip birisi C sınıfının baktığı tehlike gruplarına da bakabilmektedir.
- B sınıfı iş güvenliği uzmanının maaşı alınan işe ve iş yerine göre değişse de; ortalama olarak 10 iş yerine bakan bir uzmanın maaşı 3000-5000 TL arasındadır. Ancak daha fazla iş yerine baktıkça maaş da artış göstermektedir.
A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı Olmak
- A Sınıfı çok tehlikeli olan; adli tıp laboratuarları, metal madenciliği, asansörler ve inşaat alanları gibi yerleri kapsamaktadır. A sınıfı iş güvenliği belgesi olan birisi tüm tehlike sınıflarına bakabilmekteyken, B ya da C sınıf belge sahipleri A sınıfının baktığı yerlere bakamamaktadır.
- B sınıfı iş güvenliği uzmanlığı sertifikasına sahip olup 4 yıl çalışmış ve bunu belgeleyebilen mühendis, mimar, teknik eleman, fizikçi, kimyager ve biyologlara verilmektedir.
- 90 saat uzaktan, 90 saat örgün ve 40 saat staj olmak üzere eğitimden geçerek akabinde yapılacak olan sınavda başarılı olmak gerekmektedir.
- Bu sertifikaya sahip iş sağlığı ve güvenliği uzmanı 5.000 TL ve üzerinde maaş almaktadır. Tabii bu durum baktığı iş yerinin sayısı ve işlerle orantılı olarak artış göstermektedir.
Kimler İSG Uzmanı Olabilir?
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından yapılan İş Sağlığı ve Güvenliği sınavında başarılı olan kişilere iş güvenliği uzmanı sertifikası verilir. Ancak bu sınava:
- Fen-Edebiyat fakültesinin fizik, kimya ya da biyoloji mezunları
- Teknik öğretmenler (teknoloji, tekstil, talaşlı üretim, otomotiv, metalurji, nakış, moda tasarımı, hazır giyim teknolojisi öğretmenleri)
- Mühendislik bölümü mezunları (maden, makine, inşaat, elektrik elektronik, bilgisayar, endüstri, fizik, harita, gıda gibi)
- Üniversitelerin İş sağlığı güvenliği programı mezunları girebilmektedir. Bu durumda akıllara işletme mezunu İSG uzmanı olabilir mi sorusu gelebilir. Ancak işletme mezunlarının bu sınava giriş hakları yoktur. Dolayısıyla da uzman olamazlar. Ama işletme mühendisliği mezunları iş sağlığı ve güvenliği uzmanı olabilmektedirler.
İş Güvenliği Uzmanlarının Görevleri
İş sağlığı ve güvenliği uzmanının görevleri 5 başlık altında incelenebilir. Bunlar; rehberlik, risk değerlendirmesi, çalışma ortamı gözetimi, eğitim-bilgilendirme-kayıt ve iş birliğidir.
Rehberlik
- İş yerindeki çalışmalar ve yapılacak değişikliklerle ilgili; makine ve maddelerin durumu, bakımı, seçimi, kullanılan malzemeler, iş organizasyonu, koruyucu ekipmanların seçimi gibi konularda, iş sağlığı ve güvenliği mevzuatına uygunluğunu denetlemek ve işverene önerilerde bulunmak
- İş yerinde meydana gelen kazaların nedenlerini araştırmak ve tekrar bir kaza oluşmaması için tedbirleri işverene bildirmek.
- İş yerinde iş sağlığı ve güvenliğini sağlamak için gerekli olan tüm konuları işverene bildirmek.
- İş yerinde ekipmana, çalışana ya da iş yerine zarar verme ihtimali olan olayların nedenlerini araştırmak, çalışmalar yapmak ve işverene neler yapılabileceği konusunda önerilerde bulunmak.
Risk Değerlendirmesi
- İş yerinde var olan ya da dışarıdan gelebilecek olan tehlikelerin önlenebilmesi için, riskin büyüklüğünü tahmin etmek amacıyla yapılan çalışmalara risk değerlendirmesi denir. İş sağlığı ve güvenliği uzmanı iş yerindeki tehlikeleri ve riskleri analiz etmeli, işverene önerilerde bulunmalı ve çalışanların bu tedbirlere uyup uymadığını takip etmelidir.
Çalışma Ortamı Gözetimi
- Çalışma ortamını gözetlemek, denetlemek ve planlara uygunluğunu kontrol etmek
- İş yerindeki kazaların önlenmesi için çalışmalar yapmak
- Acil durum tedbirleri almak, doğal afetlere karşı tatbikatlar yapmak
- Yapılması gereken tedbirlerin uygulanıp uygulanmadığını kontrol etmek
Eğitim-Bilgilendirme-Kayıt
- İşçilerin iş sağlığı ve güvenliği mevzuatına uygun koşullarda planlanması için çalışmalar yapmak
- Yıllık çalışmaları işverene sunmak ve kontrol etmek
- Yıllık çalışma ortam denetimi raporu hazırlamak
- Çalışanlara yönelik bilgilendirme faaliyetlerini düzenlemek, işverenin onayına sunmak ve uygulanmasını kontrol etmek
- İş sağlığı ve güvenliği talimatları ile çalışma izin prosedürlerini hazırlayarak işverenin onayına sunmak ve uygulanmasını kontrol etmek
İlgili Birimlerle İşbirliği
- İş yeri hekimiyle beraber iş kazaları ve meslek hastalıkları ile ilgili değerlendirme yapmak
- Tehlikeli olayların tekrarlanmaması için inceleme yapmak
- Önleyici tedbir almak
- Bir sonraki yılın iş sağlığı ve güvenliği faaliyetlerinin yer aldığı yıllık çalışma planını iş yeri hekimiyle beraber hazırlamak
- Çalışan temsilcisi ve destek elemanlarının çalışmalarına destek sağlayarak bu kişilerle iş birliği yapmak
İş Güvenliği Uzmanlarının Çalışma Süreleri
İş güvenliği uzmanlarının çalışma saatleri tehlike grubuna ve kişi sayısına göre değişim göstermektedir.
- Az tehlikeli bir iş yerinde her 1000 çalışan için tam gün çalışılır.
- Tehlikeli sınıfta yer alan bir iş yerinde her 500 çalışan için bir iş sağlığı ve güvenliği uzmanı tam gün çalışır.
- Çok tehlikeli sınıflar için, her 250 çalışan için bir iş sağlığı ve güvenliği uzmanı tam gün çalışır.
Bir önceki yazımız olan Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Mezunları Nerelerde Çalışabilir? başlıklı makalemizi de okumanızı öneririz.