Nasıl Eczacı Olunur? Hangi Bölüm Okunur?
Ülkemizin son dönemde sağlık sektörüne yaptığı yatırımlarla birlikte giderek artan şehir hastaneleri sayısı, halihazırda oldukça cazip bir meslek olarak görülen eczacılığı daha da ilgi çekici hale getirdi. Risk faktörüne bağlı olarak getirisinin de oldukça yüksek olması eczacılığı, gelecek planlaması yapmakta olan gençler için başlıca tercihlerden biri haline dönüştürüyor. Peki nasıl eczacı olunur? Eczacının görevleri nelerdir? Eczacı yalnızca reçete edilen ilaçları satmakla yükümlü kişi midir?
İçindekiler
Eczacı Olmak İçin Hangi Okula Gitmek Gerekir?
Soru, cevabını içinde barındırsa da belirtmiş olalım; eczacı olabilmek için üniversitelerin eczacılık bölümünden mezun olmanız gerekir. 2005 yılına kadar eczacılık fakülteleri de diğer pek çok bölüm gibi dört yıllıktı. Ancak 2005 yılında yapılan yeniden düzenlemeyle öğrenim süresi beş yıla çıkarıldı. Bu da, eğer İngilizce yeterlilik sınavını veremediyseniz hazırlık sınıfı eğitimiyle birlikte eczacılık fakültesinde toplam altı yıl geçireceğiniz anlamına geliyor.
Eczacılık eğitiminin ilk iki yılında temel eczacılık bilimleriyle ilgili dersler verilirken üçüncü ve dördüncü yılda farmakoloji bilimi, teorik ve pratik dersler anlatılır. Eczacı adayları için en zor dönem üçüncü ve dördüncü yıllardır. Eğitimin beşinci yılında, öğrencilerden bitirme tezi istenir. Bunun yanı sıra son senede klinik eczacılık, serbest eczacılık ya da endüstri eczacılığı gibi sektörün farklı uygulamala alanlarıyla ilgili seçmeli dersler sunulur. Öğrencilerden ayrıca seçtikleri uygulama alanında da staj yapmaları istenir. Yapılan bu düzenleme çağdaş eczacılık anlayışının temel kavram ve kuramlarının öğretilebilmesi için titizlikle hazırlanmıştır. Beş yıllık eğitimi tamamlayan öğrenciler lisans değil, lisanüstü mezun kabul edilirler. 2018-2019 yılına ait, taban puanına göre ilk beş sıradaki eczacılık fakülteleri,
- Yeditepe Üniversitesi Eczacılık Fakültesi,
- Acıbadem Mehmet Ali Aydınlar Üniversitesi Eczacılık Fakültesi,
- Hacettepe Üniversitesi Eczacılık Fakültesi,
- Bezm-i Âlem Vakıf Üniversitesi Eczacılık Fakültesi,
- Marmara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi olarak sıralanmaktadır.
Bu üniversitelerden Yeditepe ve Acıbadem Üniversiteleri, İngilizce eğitim vermektedir.
Meslek yüksekokulu tercihi yapmak üzere olanların merak ettiği konulardan biri de nasıl eczacı kalfası olabilecekleridir. Eczacı kalfası nasıl olunur sorusunun yanıtı eczacı meslek yüksek okulunda eğitim almaktan geçiyor. Yüksekokuldan mezun olan kişiler eczacı teknisyeni olabilmek için yeterli donanıma sahip olarak bir eczanede işe başlayabilirler.
Eczane Açmak İçin Gerekli Belgeler Nelerdir?
Beş yıllık eczacılık eğitimini tamamlayarak diplomanızı aldıktan sonra senelerdir beklediğiniz hedefe artık çok yaklaşmış oluyorsunuz. Eczane açabilmek için gerekli belgeleri derleyip bulunduğunuz bölgedeki Eczacı Odası’na başvuruyorsunuz. Gereken belgelerden önce eczacılık diplomasıyla ilgili başvurulan yöntemlerden birine değinmekte fayda var. Bazı eczacılık fakültesi mezunları, yeni bir işletme kurmak yerine diplomalarını kiralayarak eczacılık vasfı bulunmayan kimselerin eczane açmalarına olanak tanıyor. Diploma kiralamak bir suçtur ve tespit edilmesi halinde diplomasını kiralayan kişi meslekten men edilirken dükkan mühürlenerek sahibi çok büyük para cezalarına çarptırılır. Bu yüzden aklınızda eczane açmak için böyle bir fikir varsa çok ağır sonuçlar doğurabileceğini belirtelim. Bazı eczacı odalarında ek belgeler istenmekle birlikte yeni eczane açmak için istenen belgeler genel olarak aşağıdaki gibidir:
1. Matbu form: Eksiksiz yazı ile eczacının ikametgahının kayıtlı olduğu muhtarlık tarafından onaylı veya ilgili Nüfus Müdürlüğünce tasdik edilmiş nüfus kayıt örneği
2. Özgeçmiş: Kişinin kendi el yazısı ile yazılmış, tarih ve imzası bulunan özgeçmişi
3. Diploma örneği: Eczacının Sağlık Bakanlığından onaylı diplomasının arkalı önlü fotokopisi (Fotokopinin noter tarafından onaylanarak “aslı gibidir” damgası vurulması gereklidir.)
4. Göz raporu: Göz doktorunun adının ve unvanının açık olarak belirtildiği, hastanenin sorumlu müdürü tarafından da imzanlanmış ve mühürlenmiş rapor
5. Sağlık raporu: Resmi bir sağlık kurumundan alınmış mesleğini yapmayı engelleyecek iyileşmez bir hastalığı bulunmadığına dair rapor. Ayrıca 65 yaş üzeri eczacılardan eczacılık mesleğini yapmasına engel bir durumu olmadığına dair, Eğitim ve Araştırma Hastanesinden alınacak heyet raporu (Gerekli görülmesi halinde 65 yaş altı eczacılardan da heyet raporu istenebilir.)
6. Adli Sicil Kaydı: Eczacı adına düzenlenmiş arşiv kaydı içeren sicil kaydı. (Sicil kaydı varsa ilgili mahkeme kararlarının fotokopileri de eklenmelidir.)
7. Kroki: Eczanenin adını, açık adresini, net kullanım alanını, konumunu (cadde ve sokak isimlerinin yer aldığı vaziyet planı) gösterir kroki. (mimar veya mühendis tarafından hazırlanmalı), eczanenin bulunduğu bölgedeki İlçe Sağlık Müdürlüğü ve ilgili Eczacı Odası temsilcisi tarafından, net kullanım alanı belirtilerek, “6197 Sayılı Yasa ve Eki Yönetmelik Hükümlerine uygundur.” İbaresi yazılarak onaylanmış olacaktır. Eczane olacak dükkanın dört cephesini ve konumunu gösteren fotoğraf. Varsa asma kat ve bodrum katının da onaylı krokileri, (2 adet)
8. Vesikalık fotoğraf: Eczacının son 1 ay içerisinde çekilmiş 4×6 santimetre boyutlarında, 4 adet vesikalık fotoğrafı (Polaroid veya renkli fotokopi olmamalıdır.)
9. Ruhsat harç makbuzu aslı: Eczane adına yatırılmış ruhsat harç makbuzunun aslı, (Defterdarlık Vergi Dairesine nüfusa göre yatırılacaktır.)
10. Ayrılış belgesi: En son çalıştığı eczane/ecza deposu/iş yerinden ayrıldığına dair belge (Tasdikli olmalı ve yetkilinin isim ve imzası bulunmalıdır.)
11. Numarataj Belgesi: Bağlı olunan belediyeden alınacak
12. Yapı ruhsatı veya yapı kullanım izin belgesinin onaylı sureti
13. Plastik kapaklı dosya içinde yukarıdaki tüm belgelerin aslı
Eczacılık Uygulamaları Nelerdir?
En yaygın eczacılık uygulaması hastane eczacılığıyken diğer uygulamalar,
- Klinik eczacılık,
- Adli eczacılık,
- Devlet eczacılığı olarak sıralanabilir.
1. Klinik eczacılık
Klinik eczacılık çoğu zaman isminden dolayı hastane eczacılığıyla karıştırılır. Klinik eczacılar tüm eğitimlerini hastaların tedavisi için kullanırlar. Klinik eczacı nasıl olunur sorusunun yanıtı yüksek lisanstır. Marmara Üniversitesi gibi çeşitli üniversitelerde alınacak “Klinik Farmasi” eğitiminin ardından klinik eczacı olunabilir.
2. Adli eczacılık
Adli eczacılar meslekle ilgili davalar, kriminal vakalar ve eczacılıkla ilgili yasal düzenleme çalışmalarıyla ilgilenirler. Adli eczacı nasıl olunur sorusunun yanıtı ülkemizde dünyadaki örneklerine göre farklılık gösterir. ABD ve Hindistan’da Adli Eczacılık bölümleri bulunurken ülkemizde, adli eczacılık seçmeli derslerini alarak ya da Adli Toksikoloji ya da Bitkisel Zehirler gibi konularda yüksek lisans yaparak da adli eczacı olunabilir.
3. Devlet eczacılığı
Devlette eczacı nasıl olunur sorusunun yanıtı, herhangi bir devlet dairesinde işe başlayabilmenin şartıyla aynıdır. Devlet eczacısı olmak isteyenler, KPSS’ye girerek yeterli puanı elde etmeleri halinde Sağlık Bakanlığına başvuru yapar ve atama beklerler. Kurayla belirlenen bu atamada seçilen adaylar devletin belirlediği bölgelerde eczacılık görevlerini icra ederler. Devlet eczacı maaşları görev yeri ve kıdemine göre değişkenlik gösterir.
Eczacıların Genel Özellikleri Nelerdir?
Her meslekte olduğu gibi eczacılar da güler yüzlü olmak durumundadır. Hasta olduğundan dolayı zaten canı sıkkın olan bir kişiye asık suratla hizmet etmek eczacıların aldığı eğitimle ters düşer. Ayrıca doktora gitmeden direkt eczaneye başvuran bir kişiye, eğer yeterli eğitimi varsa uygun ilacı vermek de eczacıların görevleri arasındadır.
Bir önceki yazımız olan Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Mezunları Nerelerde Çalışabilir? başlıklı makalemizi de okumanızı öneririz.