Psikolog Nasıl Olunur? Hangi Bölüm Okunmalı? Maaşları Ne Kadar?

Psikolog, toplumumuzda uzunca bir süre tabu haline gelmiş mesleklerden bir tanesiydi. Hatta bu konudaki bilgisizlik öyle üst düzeydeydi ki psikologlar, deli doktoru olarak lanse ediliyordu. Hal böyle olunca da ruh sağlığı tahribata uğrayan bireyler için bir psikologa görünmek, başlı başına bir mahcubiyet konusu haline geliyordu. Neyse ki son yıllarda psikologlara dair bu kalıplaşmış, ezber düşünceler bir nebze kırılmaya başlandı. Artık ülkemizde çok daha fazla insan, ruh sağlığını düzeltmek adına psikologlara başvurabiliyor. Daha da önemlisi insanlar bunu üçüncü kişilere dillendirmekten görece daha az çekinmeye başladılar.

Psikoloji temel olarak insanlara ya da hayvanlara dair davranış kalıplarını, belirli bir zaman dilimi içindeki değişimlerini, gerek gözlem gerekse deney yöntemlerinden faydalanarak analiz eden bir bilim dalıdır. Psikolog ise bu bilimin ışığında gerek çocukluk gerekse de yetişkin çağlarında bireyin zihinsel aşamalarını inceleyen kişidir. Ruhbilimle ilgilenen bu kişiler, anormal davranışların onarılmasında bireylere yardımcı olur. Bir nevi ruh sağlığı açısından, dışarıdan bir gözle kişiye bilimsel olarak kılavuzluk ederler.

Psikolog Olmak İçin Hangi Bölüm Okunmalıdır?

Psikolog olmak isteyen kişiler ülkemizdeki üniversitelerin Fen-Edebiyat Fakültelerine bağlı olan Psikoloji bölümlerine girmeye hak kazanmak durumundalar. Temel eğitim, lisans düzeyinde bu çatı altında verilmektedir. Eşit Ağırlık puan türüyle öğrenci alımı yapan Psikoloji eğitimi toplamda 4 sene sürmektedir. Tabii bu 4 yıllık süreç, yukarıda da değindiğimiz üzere yeterli görülmemektedir. Klinik psikolog olabilmek için çeşitli alt dallardan birine yönelmek ve 2 sene süren yüksek lisans programını tamamlamak gerekiyor. Psikoloji bölümünü bitirmeyenler ise yüksek lisans ve doktora programını birlikte tamamlamak durumundalar. Psikoloji oldukça ağır bir eğitimi kapsar. Öğrencileri bu süreçte çok zorlu bir 4 sene beklemektedir. Psikoloji eğitiminde;

• Modern Psikoloji Akımları
• Gelişim ve Sosyal Psikoloji
• Bellek ve Dikkat
• Konsantrasyon
• Ruh Sağlığına Temel Giriş
• Araştırma Yöntemleri gibi dersler söz konusudur.

Sosyal Psikolog Nasıl Olunur?

Psikoloji kendi içerisinde çeşitli alt dallara ayrılmıştır. Sosyal psikoloji de bu alt dallardan bir tanesidir. Sosyal psikoloji, genel anlamda psikoloji biliminin analiz yöntemlerini kullanır; fakat araştırma sahaları bakımından ondan ayrılır. Sosyal psikolojinin amacı, insan davranışlarını diğer insanlarla kurduğu etkileşim bağlamında değerlendirmektir. Sosyal psikoloji; hem bireysel psikolojiden, hem sosyoloji biliminden hem de bireyin bulunduğu toplumun kültürel dinamiklerinden faydalanmaktadır. Bu anlamda sosyal psikoloji ile sosyolojiyi birbirine karıştırmamak gerekiyor. Her ikisinin de ilgilendiği alanlar aynı olsa da temel yaklaşım farkları ve yöntemleri söz konusudur. Sosyal psikolog olmak için öncelikle üniversitelerin Psikoloji bölümlerinden mezun olmak gerekiyor. Ardından da 2 senelik yüksek lisans programının tamamlanması icap ediyor.

Uzman Psikolog Nasıl Olunur?

4 sene süren Psikoloji lisans eğitiminden sonra, 2 senelik bir yüksek lisans süreci başlar. Bu aşamayı başarıyla tamamlayan kişiler uzman psikolog olmaya hak kazanırlar. Bu kişiler yüksek lisanslarını “klinik psikoloji” alanında tamamlamak zorundadırlar. Normal koşullarda psikologların söz konusu kişilere danışmanlık hizmeti verebilmesi için hekimlerin onayına ihtiyaç vardır. Oysa ki klinik psikoloji alanında uzman olan kişiler, bu tip bir referansa ya da direktife ihtiyaç duymazlar. Çünkü terapi konusunda tam olarak yetkili durumdadırlar. Uzman psikologların terapi uygulamasına ilişkin alanları oldukça geniştir. Örneğin bir hastalığa maruz kalan kişiler, yoğun bir şiddete maruz kalmış kişiler, yakınları tarafından terk dilmiş ve yalnızlığa itilmiş bireyler, çocukluğa dair kötü izler biriktirmiş kişiler, cinsellikle ya da yaşamını idare etmekle alakalı kronik sorunlar yaşayan kişiler, bir uzman psikologdan kapsamlı şekilde destek alabilir.

Askeri Psikolog Nasıl Olunur?

Askeri psikolog olabilmek için üniversitelerin 4 yıllık Psikoloji bölümlerinden mezun olduktan sonra, 2 senelik yüksek lisans programına başvurmak gerekiyor. Bu master programının askeri psikologluk alanında gerçekleştirilmesi şarttır. Bilindiği üzere kişi uzmanlaşmak istediği alt dala bu süreçte karar vermektedir. Askerlik, stres açısından kişinin en çetin dönemlerinden biri olarak kabul görür. Henüz 20’li yaşların başında olan bireyler, ailelerinden, sevdiklerinden veya yaşadıkları şehirlerden askerlik vesilesiyle kopmaktadır. Özellikle sınır bölgelerinde askerlik yapanlar için bu süreç çok daha stresli geçebilmektedir. Askerlerin bu dönemde yaşadıkları stresi kaldıramayıp intihar girişiminde bulunmaları, kaçmaya çalışmaları, şiddete yönelmeleri, ölüm korkusundan ötürü oluşan kaygı bozuklukları elbette bir tesadüfle açıklanamaz. Askeri psikologlar, bu hassas süreçte sorunlar yaşayan askerlere psikolojik açıdan büyük destek sağlamaktadır.

Klinik Psikolog Nasıl Olunur?

Klinik psikolog olmak isteyen kişiler Psikoloji bölümünden mezun olduktan sonra “Klinik Psikoloji” alanında yüksek lisans programına yönelmek durumundalar. Bunun dışında Lisans düzeyinde Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik bölümünden mezun olanlar da 2 senelik yüksek lisans koşuluyla klinik psikolog olmaya hak kazanabilirler. Kısacası her halükarda 2 senelik klinik psikoloji programının tamamlanması şarttır. Alan dışında bir bölümden lisans düzeyinde mezun durumundaysanız, o halde hem yüksek lisans hem de doktora programlarını tamamlamanız gerekecektir. Özel psikoterapi eğitimleri veya kısa süreli kurslarla klinik psikolog olamazsınız. Klinik psikologlar çoğunlukla hastanelerde veya özel muayene alanlarında çalışmalar yürütmektedir. Kimi klinik psikologlar ise üniversitelerde akademik düzeyde bilimsel çalışmalarını yürütürler.

Adli Psikolog Nasıl Olunur?

Diğer alt dallarda olduğu gibi Adli Psikolog olmak için de 4 yıllık lisans programını tamamlamak gerekiyor. Fakat burada en önemli fark yüksek lisans gibi bir zorunluluğun olmamasıdır. Mahkeme, hapishane gibi adli kurumlarda adli psikolog olarak çalışmaya başlayabilirsiniz. Bu alan hukukun dinamiklerinden beslenmek durumundadır. Adli psikolojide, diğer alt dalların aksine gönüllülük esası yoktur. En önemli farklardan bir tanesi de görüşmelerde gizlilik beyanının olmamasıdır. Buradaki görüşmeler asla gizli yürütülmez. Adli psikologların davalara karşı ciddi sorumlulukları söz konusudur. Elde edilen yeni bilgilerin paylaşılması gerekir. Adli psikologlar, sanıkların ya da tanıkların ifadelerini değerlendirir, cezaevinde bulunan insanların ruhsal sorunlarıyla başa çıkmalarına yardımcı olurlar. Diğer yandan denetimli serbestlik sürecindeki bireylerin davranışlarını gözlemler ve kontrol altında tutarlar.

Hastanede Psikolog Olmak İçin Ne Yapmalı?

Hastanelerde psikolog olarak çalışmak isteyen bir kişinin kariyer yolculuğu klinik psikologlardan biraz daha farklıdır. Her şeyden önce klinik psikolojide uzmanlaşma söz konudur. Bu yüzden 4 senelik lisans eğitiminden sonra uzmanlaşmak istediğiniz alanda 2 sene yüksek lisans eğitimi almanız zorunludur. Fen ve Edebiyat Fakülteleri kapsamında Psikoloji bölümünü tamamlayan bireyler, psikolog olma hakkına kavuşurlar. Diploma, mezuniyet sonrası onlara psikolog unvanını kağıt üzerinde verir ancak bu uzmanlaşma için yeterli değildir. 4 yıllık fakülte aslında sizi sadece bir psikoloji mezunu yapar. Sektörde çalışmanız için yeterli bir donanıma sahip olduğunuz düşünülmez. Etik olarak da 4 yıllık bir psikoloji eğitimi, bu işin sağlıklı bir şekilde yapılabilmesi adına yeterli değildir. Buna rağmen 4 senelik lisans eğitiminden sonra hastanelerde ve diğer özel kurumlarda yer almak mümkündür. Bu alanda, KPSS atamaları ile ne yazık ki çok az kişinin yüzü gülüyor diyebiliriz.

Klinik Psikolog ile Psikolog Farkı

Klinik psikolog ile psikolog genellikle birbirine karıştırılır. Fen-Edebiyat Fakültelerinde Psikoloji bölümünü başarıyla tamamlayan herkes psikolog sıfatını edinmiş olur. Fakat bu her zaman için tartışmalı bir konudur. Çoğu kişi 4 yıllık psikoloji bölümünü bitirmenin psikolog olmak için yeterli olmadığını savunur. Bu yüzden bu kişileri psikolog değil, psikoloji mezunu olarak kabul görmenin daha doğru olacağını savunurlar. Buna rağmen psikolog unvanını almak için, resmi anlamda 4 senelik psikoloji mezunu olmak yeterlidir. Klinik psikolog ise bu eğitimi bir adım ileri taşır. 4 senelik lisans eğitiminin üzerine uzmanlaşmak adına 2 senelik master eğitimi alan kişiler klinik psikolog olmaya hak kazanırlar. Klinik psikoloji alanında yüksek lisans yaptıkları için kendilerine bir alt dal seçerler ve uzmanlık alanlarını belirlerler. Bu arada klinik psikologlar, sanıldığının aksine ilaç yazma yetkisine sahip değildirler, bu yetki tümüyle psikiyatri uzmanlarına aittir.

Psikolog Maaşları Ne Kadardır?

Psikoloji, oldukça prestijli bir alandır. Bu alanda çalışan psikologların nitelikleri de genellikle uzmanlık düzeylerine göre değişiklik gösterir. Psikologların aldıkları ücret, deneyime, uzmanlığın türüne, çalışılan kuruma göre değişiklik gösterebilmektedir. Bu yüzden ortalama psikolog maaşları incelendiği zaman geniş bir makas hemen dikkat çekecektir. Bugün devlette kadrolu şeklinde çalışan psikologlar ortalama 2.800 – 4.000 TL arasında maaş alırlar. Tabii bu rakamlar özel sektörde hemen farklılık gösterir. Özel hastanelerde psikolog olarak çalışan kişilerin maaşları 7000 TL’ye kadar çıkabilmektedir. Terapi uygulayan ve seans başı para alan psikologlar ciddi gelirler elde edebiliyor. Özellikle bir alt dalda uzmanlaşmış kişiler, net şekilde daha yüksek maaşlar elde edebilmektedirler. Rehabilitasyon merkezlerinde çalışanların kazançları ise görece daha sınırlı düzeydedir. Bugün atama bekleyen bazı psikoloji mezunları, çeşitli kurumlarda daha düşük maaşları kabul etmek durumunda kalabiliyor. Bütün bu resmi gelirlerin yanında kişi; bazı özel çalışmalar yürütebilir, kimi spesifik projelerde kısa vadeli olarak yer alabilir.

Bir önceki yazımız olan Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Mezunları Nerelerde Çalışabilir? başlıklı makalemizi de okumanızı öneririz.