Hangi Hastalıklar Malulen Emeklilik Kapsamında? Hastalık Yüzdeleri

Emeklilik, yasalarca belirlenmiş süre boyunca çalışıp bu süre içerisinde SGK priminin ödenmesiyle mümkün olur. Prim ödemeleri sayesinde hem sağlık hizmetlerinden faydalanılır hem de emeklilik döneminde alınacak maaşın temeli hazırlanır. Prim gün sayısı ve yaş şartlarının sağlanması halinde normal bir şekilde emekli olunabileceği gibi çeşitli hastalıklardan ötürü iş gücünün kaybedilmesiyle birlikte malulen emekli olunabilir. 

Malulen Emeklilik Nedir?

Malulen emeklilik, SGK kapsamında çalışan kişinin, herhangi bir hastalık veya kaza sebebiyle iş yapma gücünü kaybetmesi dolayısıyla ekonomik geleceğinin sigorta sistemi tarafından garanti altına altına alınmasını sağlayan emeklilik sistemidir. Hem normal hem de kısmen emeklilikte ödenen gün sayısına göre emekli olunurken malulen emeklilikte değişen şartlara göre emekli olunabilir.

SGK Malulen Emeklilik Şartları Nelerdir?

• Engel oranı %60‘ın üzerinde olup en az 10 yıldır sigortalı olan ve toplamda 1800 günlük prim ödemesi bulunan kişiler malulen emekli olmaya hak kazanırlar. Bununla birlikte bir başkasının bakımına muhtaç derecede sağlık problemi olanların ise malulen emekliliklerinde sigortalılık süresine bakılmaz.
• Engel oranı %60‘ın altında olanların sağlamaları gereken prim gün şartları farklıdır. Buna göre engel oranı;
  • %50 ila %59 arasında olanların 4320 gün,
  • %40 ila %49 arasında olanların 4680 gün prim gün ödemesi yapmış olmaları gerekir.
• Malulen emekli olabilmek için, maluliyet sebebiyle işten ayrılmak, çalışma faaliyetinin sona ermesi gerekir.
• Hizmet akdine bağlı olmadan kendi adına ve hesabına çalışanların kendi sigortaları nedeniyle kuruma genel sağlık sigortası primi de dahil olmak üzere prim ve prime ilişkin borçlarının bulunmaması gerekir.
• Sosyal Güvenlik Kurumuna yazılı bir dilekçe ile başvurulması gerekir.

Malulen Emeklilik Hangi Hastalıkları Kapsıyor?

Malulen emekliliğe sebep olabilecek çeşitli hastalıklar mevcuttur. Yeni yönetmelikle birlikte bu hastalıklar ve hastalık oranları net bir şekilde belirlenmiştir.

Yeni yönetmelik gereğince:

• Organ nakli yaptıran kişiler koşulsuz bir şekilde malulen emekli olurlar.
• Kemik iliği nakli bu durumun dışında tutulurken diyaliz tedavisini gerekli kılan kronik böbrek hastalıkları da hastalığın durumuna göre malulen emekli olmak için yeterli olabilir.
• Şeker hastalığı dolayısıyla en az 3 organında bozulma meydana gelen kişiler malulen emekli olabilirler.
• Belirti kriterler dahilinde göz hastalıkları da malulen emekli olmaya sebep olabiliyor. Gözden malulen emeklilik şartlarına bakacak olursak; uzman doktorlar tarafından yapılacak incelemeler sonucu görme kaybının çalışmayı engelleyip engellemediği yönünde verilen kararın etkili olduğunu görürüz. Verilecek kararda, görme kaybının %60 ve üzerinde olması beklenir.

Bu hastalıklar dışında malulen emekli olmaya sebep olabilecek çeşitli sağlık problemleri de bulunuyor.

Uzman doktorlar tarafından yapılacak incelemeler neticesinde oluşturulacak sağlık raporunda yer alıp, malulen emekli olmaya sebep olabilecek hastalıklar aşağıdaki gibidir:

• Ağır elektrolit bozukluklar
• Kanser
• Alzheimer
• MS
• Demans
• Parkinson
• Sara
• KOAH
• Astım
• Uyku bozuklukları
• Sindirim sisteminde meydana gelen kanamalar
• Kaşeksi
• Ülseratif kolit
• Kronik pankreatit
• Çalışmaya engel teşkil eden genetik hastalıklar
• Travma sonrasında meydana gelen stres ve obsesif-kompulsif bozukluklar
• Kardiyolojik hastalıklar
• Otizm

Malulen Emeklilik Başvurusu Nereye Yapılır?

Rahatsızlığı nedeniyle çalışamayan kişiler:

1. Hastalıkları nedeni ile çalışamadıkları ve bunun tespit edilmesi isteğine dair bir dilekçe hazırlayarak bağlı bulundukları Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü’ne ya da Sosyal Güvenlik Merkez Müdürlüğü’ne başvuruda bulunurlar.
2. Sosyal Güvenlik Kurumu kişinin bu talebi üzerine kişiyi yetkilendirdiği bir hastaneye sevk ederek maluliyete esas rapor düzenlenmesini talep eder.

Başvuru için verilecek olan dilekçe, başvuracak kişi hakkında bilgiler içerir.

Bu bilgiler:

• Sigorta sicil no,
• Ad, soyad,
• Ana adı, baba adı,
• TC kimlik no gibi kimlik bilgileri ile nüfus ve adres bilgileridir. Kişi bu dilekçe ile çalışamayacak durumda olduğunu bildirir ve maluliyetnin tespitini ister.

Hastalığı sebebiyle çalışamayan kişiler, bu durumun tespit edilerek malulen emekliliğinin gerçekleşmesini talep ettiğine dair bir dilekçe hazırlayıp ikamet ettikleri ildeki Sosyal Güvenlik Müdürlüğüne başvuruda bulunabilirler. Kurum, talebi üzerine kişiyi yetkili bir hastaneye sevk ederek maluliyete esas teşkil edecek raporun düzenlenmesini ve kuruma iletilmesini talep eder. 

Dilekçe örneğini görüntülemek için TIKLAYINIZ!

Malulen Emeklilik İçin Gerekli Evraklar Nelerdir?

4A ve 4B kapsamında çalışanlar için gerekli evraklar aşağıdaki gibidir:

• Tahsis Talep ve Beyan Taahhüt Belgesi
• İşten ayrıldıktan sonra 10 gün içinde başvuranlar için Sigortalı İşten Ayrılış Bildirgesi

4C kapsamında çalışan kamu görevlileri için gerekli evraklar aşağıdaki gibidir:

• Malulen emekli olunmaya sevk edildiğine ilişkin emekliye sevk onayı
• Maluliyetin tespiti ile ilgili sağlık kurulu raporu
• Açıkta bulunanların şahsen ya da vekaleten, görevde bulunanların ise kurumları aracılığıyla yapacakları maluliyet başvurusu

Maluliyete Esas Raporu Hangi Hastaneler Düzenleyebilir?

• Devlet üniversitesi hastaneleri
• Sağlık Bakanlığı eğitim ve araştırma hastaneleri
• Türk Silahlı Kuvvetlerine bağlı eğitim ve araştırma hastaneleri

İkamet edilen bölgede yukarıda belirtilen sağlık kuruluşlarından herhangi birinin bulunmaması halinde, sağlık kurulu raporu düzenleme yetkisi olan Sağlık Bakanlığı devlet hastanelerine sevk yapılabilir.

Malulen Emeklilik Maaşı Hesaplama Nasıldır?

Hem normal emeklilikte hem de malulen emeklilikte maaş; Aylık Bağlama Oranı (ABO) değerine göre belirlenir. Malulen emeklilik hesaplaması yapılırken, tabi olunan SGK kapsamı fark etmeksizin ödemesi yapılan prim gün sayısının daha üstünde bir değer baz alınır. 7200 gün üzerinden yapılan hesaplama işlemi malulen emekli olan kişinin düşük maaş almasının önüne geçerek mağduriyeti önler.

Malulen Emekli Olan Kişiler Yeniden Çalışabilir Mi?

Eski SSK kapsamında malulen emekli olan kişiler:

• 4A kapsamında çalışmaya başladıklarında aylıkları kesilir.
• 4B kapsamında çalışmaya başladıklarında aylıkları kesilmez fakat sosyal güvenlik destek primi öderler.
• 4C kapsamında çalışmaya başladıklarında aylıkları kesilmez.

Eski BAĞ-KUR kapsamında malulen emekli olan kişiler:

• 4A kapsamında çalışmaya başladıklarında çalıştıkları yerdeki işverenleri sosyal güvenlik destek primi öder ve malulen emekli aylıkları kesilmez.
• 4B kapsamında çalışmaya başladıklarında aylıkları kesilmez.
• 4C kapsamında kapsamında çalışmaya başladıklarında aylıkları kesilmez.

Malullük Aylığı Hangi Durumlarda Kesilir?

Malulen sigortalı olmuş kişinin:

• Yabancı bir ülkede mevzuatı kapsamında çalışmaya başlaması,
• 5510 sayılı kanun kapsamında çalışmaya başlaması,
• Kontrol muayenesi sonucunda malullük durumunun ortadan kalktığına kanaat getirilmesi halinde malullük aylığının kesilmesine karar verilir.

Bir önceki yazımız olan Bu Numara Kimin? Beni Kim Aramış? [ÜCRETSİZ] başlıklı makalemizde Beni Arayan Numara Kim, Bilinmeyen Numara Kime Ait ve Bilinmeyen Telefon Numarası Sorgulama hakkında bilgiler verilmektedir.