En Çok Süt Veren İnek Cinsleri ve Fiyatları? Kaç Kilo Verirler?

Büyükbaş hayvan yetiştiriciliği Türkiye’de uzun vadeli en karlı iş fikirleri arasında yer almaktadır. Günümüzde büyükbaş hayvancılık sektöründe çiftçiler hayvanların etinden ya da sütünden yararlanmak amacıyla hayvanları yetiştirmeyi seçerler. Bu bağlamda çiftçiler, süt inek yetiştiriciliği ya da besicilik şeklinde iki ana gruba ayrılır. Genelde ülkemizde kırmızı et tüketimi kapsamında en çok dana eti tüketildiği için 18 aylığın altındaki büyükbaş hayvanlar kesim için kullanılır. Ancak kırsal yaşamın geri döndürülmesi amacıyla Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından oluşturulan projeler kapsamında süt yetiştiriciliği iş alanın artırılmasına yönelik çalışmalar başlatılmıştır. Bu doğrultuda çiftçilere ve yeni girişimcilere devlet kaynaklı ya da bankalar aracılığıyla hayvancılık teşvikleri verilmektedir.

Süt yetiştiriciliği yapan girişimcilerin sektöre atılmadan önce iş planı yapması gerekir. Çünkü süt ineği yetiştiriciliğinde, hayvandan elde edilen günlük süt miktarı büyük önem taşır. Sektör genel itibarıyla günlük olarak ineklerin sağılmasından elde edilen süt litresinin anlaşmalı mandıra, süt fabrikası ya da tüketiciye birinci elden ulaştırılması temeline dayanır. Hayvancılık yapan çiftçinin kazancı ve kar oranı süt fiyatlarına ve günlük elde edilen süt litresine göre belirlenir. Çiftçilerin uzun vadede kazancını ve kar yüzdesini artırmak için süt inekleri cinslerine ve bakımlarına önem vermesi gerekir.

Süt Yetiştiriciliği Nasıl Yapılır?

Büyükbaş süt yetiştiriciliği sektörel olarak Türkiye’de hızla artan ve yüksek kar elde edilen bir iş fırsatıdır. Ancak iş planı oluşturmadan ya da kapsamlı araştırma yapılmadan başarılı ve modern bir çiftlik kurulması, verim elde edilmesi söz konusu değildir. Bu bağlamda;

• İşletmenin kuruluş aşamasında imar, sağlık ve çevre mevzuatı göz önünde bulundurulmalıdır. Ayrıca yer seçimi iyi yapılmalı ve buna bağlı olarak su, elektrik, yol, haberleşme ve pazar gibi faktörler değerlendirilmelidir.
• İşletme için kısa ve uzun vadedeki hedefler belirlenmelidir.
• Başlangıçta verimi yüksek ve en çok süt veren inek cinslerinden az sayıda hayvan seçilmesi daha sağlıklı olacaktır. Hedefler doğrultusunda zamanla işletmenin kapasitesi artırılabilir.
• Hayvancılık sektöründe devlet tabanlı KOSGEB teşviklerinden faydalanmak, uygun faiz oranlarıyla kredi kullanmak girişimcilerin elini rahatlatacak adımlardır.
• İşletme, hayvanların sağlıklı ve yüksek verim sağlayacağı, yem dağıtımı, sağım ve diğer ekipmanlarıyla birlikte bir bütün olarak ele alınmalıdır.
• Süt yetiştiriciliği yapılan hayvanların barınacağı ahırlar, teknik temellere uygun inşa edilmelidir.
• Yüksek verimli iyi cins damızlık ineklere sahip olunmalıdır.
• İşletmede inek başına düşen süt verimi artırılmalıdır.
• Süt inekçiliğinde süt gelirinden sonra en önemli gelir yavru verimidir. İşletme ömrü boyunca her sene her inekten bir yavru almak hedeflenmelidir.
• İnekleri günde en fazla 2 defa sağmak yeterli olur. Günün belli saatlerinde tımar yapılarak hayvanlar temizlenmeli, derideki gözenekler açılmalı ve kan dolaşımı hızlandırılarak hayvanlar rahatlatılmalıdır.
• Sağım sırasına dikkat edilmeli, doğru ekipman kullanılmalı ve sağım hijyenine özen gösterilmelidir.
• Avrupa Birliği ve Türk Gıda Kodeksine uygun bir şekilde daha yüksek fiyatla satış yapabilmek için yüksek kaliteli süt üretilmeli ve süt kalitesini artırmaya çalışılmalıdır.
• Süt yetiştiriciliğinde ineklerin beslenmesi çok önemlidir. Bu bağlamda hayvanların günlük 40 kilo civarındaki ot ihtiyacını karşılamak adına doğal şartlarda bir otlak kurulması mecburiyeti vardır.
• Süt inekleri eğer ahır gibi kapalı bir ortamda beslenecekse, otlamaya uygun açık alan olmaması durumunda yem ile birlikte saman da verilmelidir.
• Süt yetiştiriciliği için, KOSGEB girişimcilik kursuna gidilerek kredi alınabilir ve işletme daha kolay bir şekilde kurulabilir.

Bir İnek Günde Kaç Litre Süt Verir?

Sektörel olarak cinse, ırka ve hayvanların bulunduğu koşullara göre, günlük süt litresi 5-60 litre arasında değişiklik göstermektedir. Büyükbaş hayvancılık sektörüne adım atmak isteyen yeni girişimcilerin; yetiştirecekleri hayvan ırkına, kullanılacak arazi ve çiftliğin koşullarına, hayvanların sağlık kontrollerine ve aşılarına, kullanılacak yeme, hayvanların doğal alanlarında hissetmeleri için otlama alanlarının düzenlenmesine dikkat etmesi gerekir. Bu noktalardan herhangi birinde aksaklık olması, ineklerin günlük süt performansında ve veriminde düşüşe neden olur.

Süt yetiştiriciliğinde günlük süt oranını belirleyen en önemli faktör satın alınan ineğin ırkı ve cinsidir. Büyükbaş hayvancılık işine girmeden önce oluşturulan iş planı kapsamında, bir günde en çok süt veren inek cinslerinin araştırılması ve seçilmesi gerekir. Bu bağlamda en çok süt veren inek cinslerinin seçilmesiyle birlikte sütün sağılmasında kullanılan ekipmanların da detaylı bir araştırmayla seçilmesi şartı mevcuttur.

En Çok Süt Veren İnek Cinsleri Nelerdir?

Et ve Süt Kurumu tarafından Türkiye’de en çok tercih edilen ve en verimli inek cinsleri listelendirilmiştir. Buna göre en çok süt veren inek cinsleri;

• Ayrshire sığır ırkı (dunlop sığırı)
• Boz ırk sığırı
• Brown Swıss sığır ırkı (montofon-esmer)
• Doğu Anadolu kırmızısı (dak) sığırı
• Guernsey Sığır ırkı
• Güney Anadolu kırmızısı sığırı
• Holstein sığır ırkı (siyah alaca)
• Jersey sığır ırkı
• Shorthon sığır ırkı
• Simental sığır ırkı (sarı alaca)
• Yerli güney sarısı sığırı
• Yerli kara sığırı
• Zavot sığırı şeklinde sıralanmıştır.

Her ırkın hava koşullarına göre günlük verdiği süt miktarında değişiklik söz konusudur. Bu bağlamda Trakya Bölgesi’nde çok iyi miktarda süt veren bir inek cinsi, doğu bölgelerinde aynı verimi vermeyebilir. Bu yüzden süt yetiştiriciliği yapacak girişimcilerin, bağlı bulundukları il veya ilçelerdeki Tarım ve Orman Bakanlığı İl ya da İlçe Müdürlükleri bünyesindeki ziraat mühendisleriyle görüşmeleri daha sağlıklı olur. Bu görüşme neticesinde çiftçiler kendi bölgelerinde en çok süt veren inek cinsini seçebilir ve maksimum düzeyde verim elde etmelerini sağlayacak teknik bilgileri elde edebilirler.

Süt İnekleri Kaç Kilo Süt Verir?

Süt ineklerinden genel anlamıyla 40-82 kilo aralığında günlük süt verimi sağlanır. Ancak hayvanın yaşı, cinsi ve ağırlığına göre süt verimi değişmektedir. Süt ineğinin 2 yaş ve üzerinde olması durumunda ancak dişi sığır olarak adlandırılır ve süt yetiştiriciliği yapılabilmesi mümkün hale gelir. Süt ineği cinsleri müşteriler tarafından yaşına, verdikleri sütün litre cinsinden değerine göre hava koşullarına göre tercih nedenleri değişir.

Süt yetiştiriciliğinde, elde edilen süt miktarını ve kalitesini arttırabilmek için gebe ya da yavru hayvan alımı yapılır. Hayvanın sağlıklı süt verme ağırlığı olan 200-250 kg aralığına erişebilmesi için hayvanların çiftiler tarafından bakılması amaçlanır. Böylece çiftçiler kullanılan kaliteli yemle besleme ve doğal besleme yöntemleriyle süt ineklerinden elde edilen günlük sütte kilo bağlamında artış sağlanması mümkün hale getirilir.

Hollanda İneği Kaç Kilo Süt Verir?

Hollanda ineği tipinde en çok bilinen inek cinsleri arasında Simental sığır ırkı ve Holstein sığır ırkı yer alır. Bu ırklar yurt dışı kaynaklı olarak Türkiye’ye getirilir ve dünya üzerinde büyükbaş hayvancılıkta en çok tercih edilen cinslerdir. Aynı zamanda bu iki süt ineği cinsi en çok süt veren inek ırkları olarak bilinmektedir. İyi bakıldığında maksimum oranda yaklaşık 6.500-10.000 litre arasında süt verimliliği elde etmek mümkündür. Ancak iklim şatlarının kötü olması ya da çiftlik içerisinde gerekli şartların sağlanmaması durumunda hayvanlardan neredeyse süt elde edemeyecek duruma gelen çiftçiler için süt yetiştiriciliği, tamamen ölü yatırım haline gelebilmektedir.

Hollanda ineği fiyatları; en çok süt veren inek cinsleri arasında yer aldığı için talep artışı ile sağılan sütün kalitesi ve verimi nedeniyle diğer inek ırklarına göre oldukça yüksektir.

Holstein İneğinin Genel Özellikleri Nedir ve Süt Verimi Ne Kadardır?

Holstein inek genel görünüm olarak;

• Renkleri siyah–beyaz veya kırmızı-beyazdır.
• Siyah ve beyaz kısımların oranı hayvandan hayvana değişiklik gösterir. Bu tamamen kalıtsal bir durumdur. Holstein ineğinin benekleri ya da desenlerindeki değişiklik, süt verimini, hayvanın sağlık durumunu ya da süt kalitesini etkilemez.

Et ve Süt Kurumu verilerine göre Holstein inek sahibi çiftçilerin yaklaşık olarak elde ettikleri verim belirtilmiştir. Bu kapsamda Holstein ineği verim özellikleri aşağıdaki gibidir:

• Holstein cinsi inekler çiftçiler tarafından hem et hem de süt yönlü beslenebilir. Ama daha çok süt yetiştiriciliğinde tercih edilir.
• Süt verimi bir laktasyon döneminde 5.000 ile 7.000 litredir. Fakat ıslah yapılmış seçimler sayesinde 10.000 litre süt verimine rahatlıkla ulaşabilir.
• Uygun ortamlarda çok iyi bir şekilde beslenen Holstein cinsi ineklerin sahipleri yıllık 30 tonun üzerinde süt verimine ulaşabilmektedir. Bu süt oranı güne bölündüğü zaman 85 litre eder. Uygun şartlarda yetiştirilen Holstein cinsi ineğin günlük süt verimi yaklaşık olarak 85 litre demek uygun olacaktır.
• Cidago yüksekliği 140 ile 155 cm arasında değişmektedir.
• İyi yemlemede günlük ağırlık artışı 800 ile 1.200 gr. olabilmektedir.
• Sütündeki yağ miktarı % 3–3,5 arasındadır. Yağ oranı aldığı besinler, yemler ve ilaçlarla orantılı olarak değişiklik gösterir.
• Canlı ağırlığı 600 ile 1.000 kg arasında değişir.
• Siyah-alaca erkek buzağılar, hızlı gelişmeleri nedeniyle buzağı eti üretiminde kullanılırlar. Bu amaçla bir araya getirilen ve beslenen buzağılar, yaklaşık 14-16 haftalık yaşta 120-180 kg ağırlığa ulaştıklarında kasaba sevk edilirler.
• Beside günlük canlı ağırlık artışı 1000-1400 gr arasında değişen bu ırkın erkeklerini 12-15 aylık yaşta kesim ağırlığına ulaştırmak olasıdır.

Ayrıca Hollanda tipi Holstein inek cinsleri et ve süt sektöründe iri yapılı hayvanlar olduğu için tercih edilir. Bu durumda ABD tipi Holstein, diğer inek cinslerinden küçük ve narin hayvanlar olduğu için süt tipi konusunda tercih edilme sıklığında diğer cinslerden ayrılırlar.

Holstein İnek Fiyatları Ne Kadardır?

Holstein inek fiyatları, hayvanın yaşına, süt verimine ve piyasadaki çiftçilerin hayvan talebine göre değişiklik gösterir. Özellikle büyükbaş hayvancılık sektöründe çiftçilere devlet destekli faizsiz kredi ve teşvikleri verilmesiyle birlikte Holstein inek fiyatlarında artış söz konusu olmuştur.

Holstein inek satış fiyatları;

• Satılık holstein buzağı dişi ise bir haftalıkken fiyatı 1.100 TL,
• Gebe düve satışı 4.200 TL ila 4.600 TL,
• Gebe düve satışı safkan olarak tespit edilen yani mavi sertifikası bulunan 6-7 aylık gebe düveler 6.000 TL ila 6.500 TL,
• Süt verimi iyi olan genç holstein inek fiyatları 6.000 TL ila 7.500 TL ortalamasında alıcı bulmaktadır.

Simental İnek Kaç Kilo Süt Verir?

Simental ineği genel  olarak;

• Rengi sarı-beyaz veya kırmızı-beyaz alacadır. Bu nedenle Türkiye’de sarı alaca olarak isimlendirilir.
• Mutlaka baş, alın ve kirpik beyaz renktir.
• İklim şartlarına kolay adapte olur. Bu da Türkiye’nin birçok bölgesinde rahatlıkla ve süt kalitesinde herhangi bir değişiklik olmadan yetiştirilme imkanı sunar.
• Uzun ömürlüdürler. Uzun vadede hayvan sayısını artırmaya elverişli bir inek cinsidir.
• Yüksek döl verimi özelliği vardır. Bu da uzun vadeli işletme hedeflerinde doğurkanlıkla birlikte yavrulamayı artırmaktadır.
• Annelik içgüdüsü yüksektir.
• Sağlık problemi azdır. Çiftçiler için çok hastalanmayan hayvan türleri veteriner ve ilaç giderlerini azaltır. Rutin sağlık kontrolleri Simental inek cinsi için yeterli olmaktadır.
• Yetiştiricilerin öncelikli tercihidir. Bu nedenle inek piyasasındaki Simental inek cinsi fiyatları, diğer ırklara göre daha yüksektir.

Et ve Süt Kurumu verilerine göre Simental inekten çiftçilerin yaklaşık olarak elde ettikleri verim belirtilmiştir. Bu kapsamda Simental ineği verim özellikleri;

• Aşağıdaki oranlar süt yetiştiriciliğinde kullanılan Simental inek cinsinin sağlıklı ve olması gereken kilo aralığını belirtir. Canlı ağırlık:
  • Erkek: 1100 – 1400 kg
  • Dişi: 600 – 900 kg.
• Cidago yüksekliği:
  • Erkek: 150 – 165 cm
  • Dişi: 138 – 150 cm
• Canlı ağırlık artışı: 1350 – 1600 gr/gün
• Et randımanı: %58
• Süt verimi: 6.500 litredir. Bu, uygun şartlar ve belirlenen standartlarda yetiştirilen Simental ineğinden çiftçilerin maksimum elde ettiği süt verimini ifade eder. Çiftçilerin bu verim oranına erişmesi için oldukça disiplinli ve kontrollü çalışması gerekir.
• Yağ oranı: %4.2
• Hollanda tipi bir inek cinsi olan Simental ırkından çiftçiler, yaklaşık olarak yılda 3000-4000 litre arasında süt verimi sağlar. Bu da matematiksel olarak günlük 10 litre süt verimliliği anlamına gelir.

Süt yetiştiriciliği sektörüne adım atmak isteyen girişimcilerin, Simental inek cinsini tercih nedenleri arasında Simental ineklerin ortama çabuk uyum sağlaması ve hastalıklara daha dayanıklı olması yer alır. Aynı zamanda çiftçiler, Simental inek cinsini dünyada en çok süt veren inekler arasında yer aldığı için de tercih ederler.

Simental İnek Fiyatları Ne Kadardır?

Simental inek fiyatları hayvanın cinsine, yaşına, bulunduğu alana ve süt kalitesi ile süt verimine göre değişiklik gösterir. Aynı zamanda Türkiye’de en çok tercih edilen inek cinslerinden olan Simental inek ırkı fiyatlarında damızlık büyükbaş süt yetiştiriciliğine devlet teşvik, uygun koşullu kredilerin verilmesiyle birlikte artış yaşanmıştır. Kırsal alana yönelik projeler ve kırsal alanlardaki iş sahalarının yaygınlaştırılmasıyla beraber bazı büyük kuruluşlar ve şirketler süt yetiştiriciliği sektörüne yönelmiştir. Bu durum da piyasadaki ve pazardaki Simental inek fiyatlarında dalgalanmalara neden olmuştur. İç piyasadan yeterli sayıda Simental inek tedarik edilemediği için çiftçiler ve girişimciler tarafından yurt dışından hayvan ithal etmeye yönelme söz konusu olmuştur.

Piyasadaki gergin duruma rağmen Simental inekler;

• Simental buzağı dişi ise bir haftalıkken fiyatı 1.100 TL,
• Simental düve fiyatları 4.300 TL ila 4.500 TL,
• Safkan olduğu tespit edilmiş olan, yani mavi sertifikası bulunan 7-8 aylık gebe Simental düveler 5.500 TL ila 6.000,
• Süt verimi iyi olan genç Simental inek fiyatları 6.000 TL ila 7.000 TL ortalamasında alıcı bulmaktadır.

Bir önceki yazımız olan Seyahat Acentası Bilet Satış Ofisi Nasıl Açılır? başlıklı makalemizi de okumanızı öneririz.