Seyyar Satıcılık Yapmak İstiyorum! Ruhsatı ve İzni Nasıl Alınır?

Elindeki malı tüketiciyle buluşturan ve belirli bir satış noktası bulunmayıp gezerek satış yapan kişiler, seyyar satıcı olarak adlandırılır. Çok eski zamanlardan günümüze dek ulaşan bu tip ticaret şekli, eskiden önemli bir kazanç kapısı olarak görülürken şu an için çoğunlukla alternatif bir iş niteliğindedir. Genellikle çok fazla getirisi olmadığına dair bir ön yargı bulunan bu satış türünde, kişisel pazarlama ve hizmet kalitesi gibi kavramların önemi büyüktür. Neyin nasıl satıldığının oldukça önem taşıdığı seyyar satıcılık aracılığıyla tahmin edilenden daha yüksek miktarda kazanç elde etmek mümkündür.

Seyyar Satıcılık Kanunu

Seyyar satış ile ilgili olarak, 5393 sayılı Belediye Kanunu ve 1593 sayılı Umumi Hıfzıssıhha Kanunu usul ve esasları çerçevesinde belediyeler tarafından birtakım yönetmelikler ve yönergeler hazırlanmıştır. Belediye sınırları dahilinde seyyar satış faaliyetlerinin düzenlenmesine ilişkin yönergelerde satış faaliyeti, satılacak malın cinsi, seyyar araç hakkında bilgiler, uyulması gereken kurallar açıkça belirtilir.

Seyyar Satıcılık Yapmak İstiyorum, Ne Yapmalıyım?

Seyyar satıcı olabilmek için ilgili koşulların sağlanmış olması gerekir. Öncelikle seyyar satıcılık yapacak kişinin ikamet adresinin, satış yapacağı belediye sınırları içinde olması lazımdır.

• Satışı yapılan ürünlerin üretimi de aynı kişi tarafından yapılıyor veya yaptırılıyorsa üretim izinleri olmalıdır.
• Gıda ürünleri için gıda üretim izni ve Türk Gıda Kodeksinin 5179 sayılı Gıdaların Üretimi, Tüketimi ve Denetlenmesine Dair Kanun’a uygun olduğunu belirten gıda sicilinin muhakkak olması gerekir. Sorulduğunda ibraz etmek üzere hazır bulundurulması şarttır.
• Satış yapacak kişinin herhangi bir hastalık taşımaması gerekir. Özellikle bulaşıcı hastalıkları taşımıyor olması önemlidir. Sağlıklı olduğunu doktor tarafından onaylanmış bir rapor ile ispat etmelidir.
• Kişinin SGK kapsamında bir gelirinin olmaması gerekir.

“Seyyar satıcılık yapmak istiyorum” diyen herkesin tedarik etmesi gereken bu evrakların yanı sıra, kendi ilçelerinin belediyesine başvurarak ek bir belge talebinin söz konusu olup olmadığını da sorgulaması gerekir.

Seyyar Satıcılık Ruhsatı Nasıl Alınır?

Belediye, ruhsat başvurusu ile ilgili istenen tüm evrak ve belgelerin teslimi için yetkili kurumdur. Aynı zamanda denetimler de belediye tarafından yapılmaktadır. Belediyenin, kendi uhdesinde kararlar alarak hazırladığı yönetmeliklere göre alınan bu ruhsatlar, pazarcı ruhsatından farklıdır.

2019 yılı itibarıyla pazarcı ruhsatı ile seyyar satıcılık yapan kişilere zabıta ekipleri tarafından ceza kesilmektedir. Satış yapılacak bölgeler, belediyeler tarafından önceden belirlenmiştir. Seyyar satıcılar, belediyenin tahsis ettiği bu bölgelerde, kendilerine verilen seyyar satış arabası ya da tezgah aracılığıyla kurallara uygun şekilde satış yapabilmektedirler. Ruhsat almadan önce her detayın araştırılması ve ilgili belgelerin tamamlanması çok önemlidir. Satış başladıktan sonra sürdürülmesi için yükümlü olunan kurallara muhakkak uyulması gerekir. Bu konu ile ilgili zabıta ekipleri çok sıkı denetim yapmaktadır.

Pazar tezgahı nasıl alınır konusu hakkında bilgi sahibi olmak için tıkla!

Ruhsat Aldıktan Sonra Uyulması Gereken Kurallar

Seyyar satıcılık başvurusu olumlu sonuçlanan kişilerin uyması gereken birtakım kurallar mevcuttur. Bu kurallara uyulmadığı tespit edildiği zaman, idari para cezasından ruhsat iptaline kadar birçok yaptırımla karşı karşıya kalınabilir.

• Tahsis edilen tezgah veya seyyar satış aracı üzerinde değişiklik yapılmaması gerekir.
• Bazı seyyar satıcılar için kıyafet zorunluluğu vardır. Bu satıcıların belediye tarafından kendilerine belirtilmiş olan kıyafetleri giymeden satış yapmaları mümkün değildir.
• Satış yapılırken yüksek sesle bağırmak ve çevreye rahatsızlık verecek hareketler yapmak yasaktır.
• Gıda ürünü satılıyorsa, belediyenin belirlediği paketleme mevzuatlarına uyulmalıdır.
• Seyyar satış arabasında, ruhsatı alınan ve izni verilen ürün haricinde başka ürün satılamaz.
• Ruhsat alındığı zaman belediyenin tahsis ettiği aracın ya da tezgahın kira bedeli ve yapılan satışın vergisi belediyeye düzenli olarak ödenmelidir.
• Yasak bölgelerde satış yapılmaması, çalışma saatlerine uyulması gerekir.
• Satışı yapılan ürünlerin fiyatları, görünür şekilde asılmalı ve müşterilerin görmesi sağlanmalıdır.
• Tezgah ya da araba dışına ve kaldırıma ürün koyulması söz konusu değildir.

İzinsiz Seyyar Satıcılık Yapmanın Cezası Nedir?

İzin bir şekilde seyyar satıcılık yapan kişiler zabıta ekiplerinin sürekli olarak takibi altındadır. Özellikle yurt dışından kaçak ürün getiren kişilerin ruhsatsız tezgah açma girişimi genellikli sıkıntılı süreçler içeren bir dizi olay ile sonuçlanmaktadır. Zabıta ekiplerinin tezgahı toplamasıyla başlayan süreçte yaşanan arbede, idari para cezası gibi yaptırımlarla devam eder. 5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nun 38. maddesine göre, yetkili makamların açık ve yazılı izni olmaksızın meydan, cadde, sokak veya yayaların gelip geçtiği kaldırımları işgal eden, mal satışa arz eden kişiye belediye zabıta görevlileri tarafından para cezası uygulanmaktadır.

Seyyar Satıcı Kazançları Nasıldır?

Seyyar tezgahlarda ne satıldığına ve nerede satıldığına bağlı olarak kazanç miktarları değişkenlik gösterir. Seyyar araçta mısır satışı yaz aylarında oldukça iyi kar bırakan bir iştir. Mısır arabasının toplam aylık maliyeti, yaklaşık 1.650 TL’dir. Aylık 10 bin mısır satılsa, net kar yaklaşık 7.500 TL’ye karşılık gelecektir. Bu rakamlar bölgeden bölgeye değişiklik gösterse de ortalama gelir açısından bir fikir verebilir. Koçan mısır arabası 1.000 TL ile 2.500 TL arasında değişir. Bardakta mısır satıldığı zaman araba dahil toplam maliyet ortalama yaklaşık 1.500 TL civarıdır. Bardağı 3 TL’den günde 100 bardak mısır satılırsa aylık kazanç 7.500 TL civarı olmaktadır.

Simit tezgahı üzerinden başka bir örnek vermek gerekirse, simit alış fiyatı 40 Kuruş, satış fiyatı ise 1,25 TL olarak kabul edilirse özellikle iş çıkış saatlerinde artan satış sayılarıyla günde 200 taneye kadar simit satışı gerçekleştirilebilir. Maliyet hesabı yapılırsa aylık gider 5.500 TL ve ortalama gelir aylık 2.000 TL olarak hesaplanabilir.

Seyyar Satıcı Vergi Mükellefi mi?

Vergi levhası kapsamına giren kişilerin şirket sahibi olması gerekir. Koşullar sağlandıktan ve ruhsat alındıktan sonra vergi ve diğer işlerin tamamı belediye ile sürdürülmektedir. Süs eşyası, zirai ürünler veya pahalı eşya harici seyyar satıcılık yapan satıcılar vergi levhası almak zorunda değildir. Vergi kapsamına giren kişiler şahıs firmaları, anonim ya da limited şirket sahibi olan kişilerdir. Seyyar satıcıların da aylık olarak belediyelere ödemeleri gereken bir işgal bedeli vardır. İşgaliye bedeli olarak isimlendirilen miktar, devlete ödenen kiradır. Aslında seyyar satıcılık ruhsatına sahip kişilerin ikamet ettikleri ile ya da ilçeye bağlı dairelerden vergi levhası almaları gerektiğine dair birtakım tartışmalar söz konusudur; ancak açılan davalar ve itirazlar sonucunda seyyar satıcıların vergi mükellefi olma zorunluluğu olmadığı yönünde karar verilmiştir.

Geçici Seyyar Tezgah Kurma İzni

Mevsimlik açılan tezgahların iznini kapsayan geçici izin için yine belediyelere başvurmak gerekir. Belediyenin strateji ve zabıta müdürlüklerine başvurarak işlemler tamamlanabilir. Geçici seyyar tezgah kurma izni için de dilekçe, ikametgah belgesi, nüfus cüzdanı fotokopisi, sosyal yardım işleri tarafından doldurulan tahkikat formu, tezgah açılacak bölgenin krokisi ve tezgah açacak kişi hakkında bilgilerin yer aldığı evrakların teslim edilmesi gerekir. Ayrıca tezgahın açılacağı ilçenin bağlı olduğu belediyeye gidilip orada gereken tüm evraklar detaylı bir şekilde öğrenilebilir.

Bir önceki yazımız olan Seyahat Acentası Bilet Satış Ofisi Nasıl Açılır? başlıklı makalemizi de okumanızı öneririz.